Ma już prawie czterdzieści lat i upamiętnia jednego z największych artystów Krakowa. Chociaż ogromny, to odrobinę zapomniany. Dzisiaj parę słów o pomniku Stanisława Wyspiańskiego.

Al. 3 maja 1 i pomnik Stanisława Wyspiańskiego autorstwa Mariana Koniecznego.

Może pomnik byłby mniej zapomniany, gdyby, tak jak zakładała pierwsza propozycja, znajdował się na Placu Świętego Ducha, obok Teatru im. Juliusza Słowackiego. Druga propozycja, czyli Plac Szczepański też zapewniłby mu więcej odwiedzin turystów i przechodniów. Jednak jest tam, gdzie jest, przed gmachem głównym Muzeum Narodowego w Krakowie i część krakusów i turystów go nie dostrzega. Jeśli postanowisz go jednak odwiedzić, to przeczytaj, jak bardzo jego historia jest “Wyspiańska”. 

Pomnik Stanisława Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

Pomnik Stanisława Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

Pierwsze głosy dotyczące potrzeby wystawienia pomnika Stanisławowi Wyspiańskiemu pojawiły się zaraz po jego śmierci. Udało się go zrealizować siedemdziesiąt pięć lat później. Środki finansowe gromadzone były z różnych źródeł, pierwsza suma była kwotą pozostałą po odbudowie Pomnika Grunwaldzkiego. Co ciekawe, autorem obydwu pomników był ten sam artysta, Marian Konieczny. Jednak to wcale nie było zaplanowane i zamierzone. 

Pytając statystycznego krakusa, gdzie można zobaczyć jakieś dzieło Stanisława Wyspiańskiego, prawdopodobnie padnie odpowiedź, że w kościele franciszkanów. Można tam zobaczyć nie tylko witraże, ale także polichromię jego autorstwa. Co ciekawe wykonał tę polichromię, mimo że nie brał udziału w konkursie na jego realizację. Jak było w przypadku konkursu na realizację pomnika dla tego artysty? 

Plac przed Muzeum Narodowym z pomnikiem Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

Plac przed Muzeum Narodowym z pomnikiem Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

W przypadku pomnika Stanisława Wyspiańskiego również nie zrealizował go zwycięzca. Konkurs przeprowadzono dwa razy. Za pierwszym razem nie wyłoniono pierwszej nagrody z ogromnej liczby 77 zgłoszonych prac. Jak wyjaśnił dziennikarzom decyzję jury sam przewodniczący: „dzieło godne Wyspiańskiego powinno być jeszcze doskonalsze”. W drugiej edycji wybrano już zwycięzcę, jednak nie zaproszono go do realizacji pomnika! Ostatecznie autorem był Marian Konieczny, który stworzył tak słynne pomniki, jak rekonstrukcję Pomnika Grunwaldzkiego czy Pomnik Lenina w nowohuckiej Alei Róż.

Gdy odwiedzisz ten ogromny pomnik, nie tylko postaraj się rozpoznać wszystkie postaci z dzieł czwartego wieszcza. Przypomnij sobie także przewrotność krakowskich konkursów dla artystów.

Pomnik Stanisława Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

Pomnik Stanisława Wyspiańskiego, źródło: archiwum autorki

Autor: Klaudia Ziobro

Krakuska z dziada pradziada i z zamiłowania. Poszukiwaczka miejskich szczegółów i śladów historii. Z wykształcenia manager, z wyboru przewodnik po Krakowie. Współtwórca Ciekawych Krakowa.
Ulubiony artysta: Stanisław Wyspiański

zobacz inne teksty tego autora >>