Jan Matejko chodzący w dziurawych butach? W jakich warunkach pracował przy “Kazaniu Skargi”?

ul. Krupnicza 5

Jesienią 1861 roku, czyli mając dwadzieścia trzy lata, Jan Matejko wynajął małą pracownię przy ulicy Krupniczej. To właśnie tam pracował przez kolejne dwanaście lat. Przez ten długi czas dostosowywał miejsce do swoich potrzeb, jednak zaczynał bardzo skromnie. To właśnie tutaj powstały jego wczesne, niezwykłe dzieła. Tutaj wykończył “Stańczyka” i namalował “Kazanie Skargi”.

Obecny wygląd zabudowy przy ul. Krupniczej 5, źródło: archiwum autorki

Obecny wygląd zabudowy przy ul. Krupniczej 5, źródło: archiwum autorki

Ul. Krupnicza, dom pod numerem 5, źródło: archiwum autorki

Ul. Krupnicza, dom pod numerem 5, źródło: archiwum autorki

Przejdźmy do opisu miejsca. Sam Matejko wspominał czas tworzenia pierwszego obrazu nagrodzonego w Paryżu, czyli “Kazania Skargi”, jako czas wypełniony biedą. Chodził w dziurawych butach, nie stać go było na sztalugę, obraz rozstawiony był na dwóch krzesłach. Chociaż miał problemy finansowe, to tworzył dzieło niemałe, wymiary “Kazania Skargi” to 224 na 397 cm. Jeden z przyjaciół artysty wspomina, że pracownia była tak mała, że większe obrazy trzeba było malować częściowo, a resztę płótna obrazu zwijać na walec. Oświetlenie od okna było tak słabe, że obraz przysunięty do okna oświetlony był tylko w części, a część była w cieniu. Na dodatek miał w zimie problemy z ogrzewaniem. Pisał w listach w styczniu 1864 roku, że w pracowni jest tak zimno, że nie jest w stanie pracować. Pomogło dopiero zainstalowanie żelaznego pieca. W poprzednie zimy malował w żupanie i czapce na głowie.

Nie ostał się budynek, który pamiętałby Matejkę w dziurawych butach i malującego w żupanie. Kamienicę, którą mamy pod tym adresem wybudowano już po wyprowadzce stąd artysty. Jednak to właśnie tutaj, na ulicy Krupniczej, nie zważając na ciężkie warunki, młody Jan tworzył swoje pierwsze wielkie dzieła.

Podwórze kamienicy przy ul. Krupniczej 5, stan aktualny, źródło: archiwum autorki

Podwórze kamienicy przy ul. Krupniczej 5, stan aktualny, źródło: archiwum autorki

Autor: Klaudia Ziobro

Krakuska z dziada pradziada i z zamiłowania. Poszukiwaczka miejskich szczegółów i śladów historii. Z wykształcenia manager, z wyboru przewodnik po Krakowie. Współtwórca Ciekawych Krakowa.
Ulubiony artysta: Stanisław Wyspiański

zobacz inne teksty tego autora >>