Polska sztuka na zagranicznych aukcjach: 8 lipca 2025

Nie budząca absolutnie żadnych zastrzeżeń olejna praca autorstwa polskiego „Księcia Montparnasse’u” – Mojżesza Kislinga ukazująca bukiet anemonów w szklanym wazonie. Podczas letniej posuchy na zagranicznych aukcjach postanowiliśmy wspomnieć o powyższej pracy również z powodu fascynacji faktem, że rynek sztuki poprawnie funkcjonuje na terenie państwa, które jeszcze 3 tygodnie temu było celem ataków rakietowych i brało udział w bezpośredniej wojnie.

P.S. W dniu publikacji tego tekstu w Tel Awiwie licytowany będzie również „Portret starego rabina”, którego autorstwo przypisane zostało Rembrandtowi, a cena wywoławcza wynosi 50 mln dolarów. Nie zamierzamy podejmować się oceny autentyczności tejże pracy, jesteśmy jednak bardzo ciekawi jak oceni ją rynek…

Autentyczna praca warszawskiego malarza – Stanisława Okulicza, ukazująca zimowy widok z Mariensztatu na warszawski Plac Zamkowy (z widoczną w oddali Kolumną Zygmunta oraz charakterystyczną dzwonnicą Kościoła Św. Anny). W żadnym stopniu nie zamierzamy pretendować do znawstwa warszawskiej architektury, ale mamy nieodparte wrażenie, że rozmieszczenie ukazanych obiektów architektonicznych w okolicy Zamku Królewskiego wskazuje na przedwojenny okres powstania pracy (tudzież powojenne wspomnienie warszawskiej starówki). Polecamy!

Ciekawa zagadka czeka na miłośników polskiego malarstwa na jednej z lipcowych aukcji na Florydzie – wystawiona za 100 dolarów praca po pierwsze raczej na pewno malowana jest farbami olejnymi, a nie akwarelą, jak informuje katalog aukcyjny. Po drugie, ciekawą kwestią jest zagadkowa postać samego autora – nie jest on poprawnie zidentyfikowany w polskich katalogach aukcyjnych (gdzie utożsamiany jest z XIX-wiecznym grafikiem z Krakowa – Piotrem Wyszkowskim), nie ma go również wśród absolwentów żadnej z polskich uczelni artystycznych. Wskazówką może tu być odręczna notatka przyklejona na odwrociu oferowanej pracy – informująca o tym, że autorem pracy był Michał Wyszkowski (1865-1932). Abstrahując jednak od personaliów autora – jest to przykład całkiem porządnej, polskiej marynistyki ukazujący bardzo lubiany przez rodaków fragment Półwyspu Helskiego. Polecamy!

Władysław Hasior (1928-1999)
„Kapliczka”
technika własna (asamblaż), 49,5 x 40,5 cm
Carstens Galleries, Boca Raton – Stany Zjednoczone, 19 lipca 2025, cena wywoławcza: 3.000 USD

Wezbrana fala falsyfikatów prac Władysława Hasiora rozlewa się również po zagranicznych aukcjach – przyczyną tego stanu rzeczy są oczywiście rosnący popyt i zwyżkujące ceny autentycznych prac, jak również fakt, że wielu fałszerzom wydaje się, że podstawą ich sukcesu będzie zgromadzenie worka rozmaitych artefaktów z czasów PRL. Szczęśliwie jest jeszcze wiele drobnych detali pozwalających rozpoznać prace autentyczne od prac sfałszowanych – w procesie eliminowania falsyfikatów z rynku gorąco kibicujemy działaniom podjętym przez Muzeum Tatrzańskie, pod którego opieką znajduje się zakopiańska Galeria Władysława Hasiora. 

P.S. W przypadku powyższej, sfałszowanej pracy możemy dodać, że quasi-autorski opis na odwrociu pracy w żadnym stopniu nie przypomina tych pisanych przez Hasiora. 

Alfred Wierusz-Kowalski (1849-1915)
„Powrót o zachodzie słońca”
olej na desce, 20,5 x 31 cm
Alexandre Landre Semur, Semur En Auxois – Francja, 20 lipca 2025, estymacja: 1.000 – 1.500 EUR

Pomimo, że zdjęcia dołączone do powyższej aukcji wyglądają zupełnie jakby były wykonane telefonem komórkowym sprzed 15 lat – nie mamy wątpliwości, że powyższa praca jest jedynie wiedeńską „podmalówką” z początku XX wieku – obiekty tego typu były dość popularne w epoce, będąc szlachetniejszym rodzajem reprodukcji (nałożonej na drewniane podłoże i ręcznie podmalowanej). Odradzamy!

P.S. Widzimy, że od czasu przygotowania tego tekstu do momentu jego publikacji dom aukcyjny zdecydował się wycofać powyższą pozycję z katalogu aukcyjnego. Gratulujemy tej rozsądnej decyzji!