Pomimo, że Leon Wyczółkowski w technice akwareli nie osiągnął takiego mistrzostwa jak w pastelu czy oleju to powyższą pracę można zaliczyć pod wieloma względami do wybitnych i niezwykle efektownych (fenomenalna jest m.in. umiejętność ukazania kwiatów na tle wzorzystego, witrażowego okna!). Na walorach malarskich nie kończą się atuty opisywanej pracy – była ona rozlosowana w 1913 roku na loterii Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie i w tym samym roku trafiła na wystawę w Pałacu Szklanym w Monachium (przy okazji zachęcamy do zapoznania się z historią tego niezwykle ciekawego miejsca wystawowego istniejącego jedynie do 1931 roku).

Ustalona przez dom aukcyjny estymacja po uwzględnieniu opłat aukcyjnych nie należy z pewnością do okazyjnych, natomiast popyt na prace wybitne zawsze rządzi się swoimi, często nieracjonalnymi, prawami!

Adam Pełczyński (1865-1928)
„Wiosna”
olej na płótnie, 61 x 80,5 cm
Gailer Kunstauktionshaus am Chiemsee, Breitbrunn Am Chiemsee – Niemcy, 24 maja 2025, cena wywoławcza: 1.900 EUR

Bardzo udany, pełen wiosennego słońca obraz mało znanego „polskiego monachijczyka” – Adama Pełczyńskiego. O artyście tym można napisać, że absolutnie nie wykorzystał swojego potencjału i definitywnie nie został doceniony z upływem lat pomimo całkiem imponującego życiorysu (studia w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a następnie w Akademii Wiedeńskiej oraz Akademii Monachijskiej; przyjaźń ze Stanisławem Przybyszewskim i wieloletnie członkostwo w monachijskim Kunstvereinie oraz w warszawskim Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych). Praca ta należy naszym zdaniem do ciekawszych prac tegoż artysty jakie pojawiły się w ostatnich latach na europejskich aukcjach. Pomimo mało atrakcyjnej estymacji – polecamy!

P.S. Powyższa praca zalicza kolejny przystanek w podróży po europejskim rynku sztuki – po nieudanej aukcji w wiedeńskim Dorotheum (gdzie pod koniec 2024 roku była oferowana z estymacją 2.400 – 3.000 EUR trafia na powyższą aukcję w domu aukcyjnym nad niemieckim jeziorem Chiemsee).

Juliusz Kossak (1824-1899)
„Książę Józef Poniatowski na koniu”
olej na płótnie, 89 x 72 cm
Doyle, Nowy Jork – Stany Zjednoczone, 14 maja 2025, cena wywoławcza: 7.500 USD

Praca posiadająca potencjalnie rozbudowaną proweniencję, co do autentyczności której mamy jednak bardzo znaczne wątpliwości. Poczynając od nienajlepszej jakości malarskiej (polecamy zarówno porównania z innymi olejnymi kompozycjami Juliusza Kossaka – zwłaszcza ze zbiorów muzealnych jak i porównanie z najsłynniejszą, akwarelową kompozycją z Księciem Poniatowskim ze zbiorów Muzeum w Łańcucie), kończąc na braku jakiegokolwiek uwiarygodnienia wspomnianej proweniencji (w tym faktu, że oferowana praca należała do Wojciecha Kossaka i od niego została bezpośrednio zakupiona).

Wspomniana powyżej akwarela z łańcuckich zbiorów została namalowana w 1879 roku i była pierwowzorem dla słynnego cyklu litografii „Czterech Bohaterów” portretującego postaci Józefa Poniatowskiego, Tadeusza Kościuszki, Stefana Czarneckiego i Jana III Sobieskiego (który to cykl był jeszcze w XIX wieku szeroko reprodukowany i powielany w technice chromolitografii przez wydawnictwa austriackie i niemieckie). Dość trudno nam przypuszczać by Juliusz Kossak zdecydował się na wykonie autorskiej repliki w rzadko stosowanej przez siebie (zwłaszcza w późnym okresie twórczości) technice olejnej, 6 lat po namalowaniu akwareli, robiąc to ze znacząco gorszą precyzją i starannością…

Mojżesz Kisling (1891-1953)
„Bukiet polnych kwiatów”
olej na płótnie, 31 x 40 cm
Giorgio Auctions, Miskolc – Węgry, 24 maja 2025, cena wywoławcza: 600 USD

Czy istnieją szanse by powyższe dzieło z buńczucznie ustaloną estymacją (na poziomie 10-12 tysięcy dolarów) mogło być autentyczną pracą Kislinga? Naszym zdaniem szanse wynoszą mniej niż zero i nie warto nawet bliżej analizować elementów, które fałszerzowi się nie udały. Odradzamy!